بررسی عملکرد وسایل نقلی? سنگین باری بر تسهیلات حمل و نقلی در راههای ایران

عملکرد مناسب تسهیلات حمل ونقلی مبتنی بر وجود زیرساختار مناسب، ناوگان قابل اعتماد و اجرای قوانین و مقرّرات است. در بحث خرابی روسازی ها، در بسیاری از کشورها به دلیل نبود زیرساختهای تحقیقاتی و محدودیت منابع، تحقیقات وسیع میدانی صورت نگرفته و از ابتدا نیز تدوین آیین نامه های طرح روسازی به کمک آیین نامه های کشورهای توسعه یافته و اعمال نظر کارشناسی افراد با تجربه و آشنا به امر صورت می گرفته است. در چنین شرایطی است که به نظر می رسد هماهنگی خوبی بین مجموعه ناوگان، شرایط روسازی و قوانین وجود نداشته باشد که نتیجه نهایی این ناهمانگی ها ضررهای اقتصادی، کاهش ایمنی و آشفتگی ترافیکی خواهد بود. میتوان گفت منافع حاصله از حمل بار به طور عام، عاید کل جامعه می شود، در عوض بخش عمده ای از هزینه ها بر دوش دولت و ناوگان خصوصی است. سهم صدمات وارده به روسازی ها قسمت عمده ای از این هزینه ها را شامل می شود. با برآورد صدمات وارده به روسازیها، راهکار موثّر در خصوص کاهش این هزینه ها مورد بررسی قرار می گیرد. در این پژوهش تخمین خرابی های وارده به جسم راه با استفاده از نرم افزار تحلیل روسازی kenlayer و نرم افزار متلب انجام گرفت. تعیین "ضریب کامیون بر تن" برای انواع باربرها، تعیین فهرستی از باربرها بر اساس شدّت خرابی ها، تعیین انواع وسایل باری بر اساس بهره وری و در نهایت تعیین مقادیر بهینه درصد های عبوری انواع کلاسهای باری از نتایج بخش های دیگر این پژوهش است. در تحلیل خرابی ناشی از عبور وسایل سنگین مختلف دو رویکرد در نظر گرفته شده است. رویکرد مبتنی بر بار مجاز و نیز رویکرد مبتنی بر طیف بارهای عبوری. همچنین با توجه به تغییر ضوابط بار مجاز در کشور اثر این تغییر نیز لحاظ گردیده است. نتیجه این پژوهش نشان دهنده آن است که در تحلیل خرابی ها ناشی از عبور وسایل سنگین مختلف، یک ترکیب بهینه از ناوگان حمل بار جاده ای خرابی ها را به مقدار قابل توجّهی کاهش داده و در جابجایی تناژ مشخّصی از کالاها، تعداد کمتری از ناوگان نیاز است. بعلاوه نشان داده شد طراحی روسازی ها بر مبنای بارهای مجاز، محافظه کارانه و در جهت اطمینان است.